De EU Deforestation-Free Regulation (EUDR) stelt strenge eisen aan de import en export van producten die bijdragen aan ontbossing. Deze regelgeving is van toepassing op een reeks grondstoffen, waaronder hout, soja, palmolie, cacao, koffie en rundvlees. Het doel van de EUDR is om de Europese markt vrij te maken van producten die zijn verkregen door ontbossing of aantasting van bossen, wat een belangrijke stap is in de strijd tegen klimaatverandering en biodiversiteitsverlies.
Voor handelsbedrijven die deze grondstoffen verhandelen, brengt de EUDR niet alleen nieuwe verplichtingen met zich mee, maar ook nieuwe kansen. Eén van de cruciale aspecten van deze regelgeving is het gebruik van bescheidcodes.
Wat zijn bescheidcodes?
Bescheidcodes zijn douanecodes die worden gebruikt om specifieke informatie te verstrekken over de naleving van regelgeving bij de invoer of uitvoer van bepaalde producten. Deze codes geven aan of de juiste documentatie aanwezig is en of het product voldoet aan de vereisten van de EUDR. Elke bescheidcode verwijst naar een specifieke verplichting of vrijstelling, en ze helpen douaneautoriteiten om snel te beoordelen of producten in overeenstemming zijn met de regelgeving.
Het niet correct gebruiken van deze codes kan leiden tot vertragingen, boetes, of zelfs inbeslagname van goederen. Voor bedrijven die handelen in grondstoffen die onder de EUDR vallen, is het dus essentieel om precies te weten welke bescheidcodes van toepassing zijn en hoe ze moeten worden gebruikt.
Waarom zijn bescheidcodes belangrijk voor handelsbedrijven?
Voor handelsbedrijven die soja, hout, palmolie, cacao, koffie en rundvlees importeren of exporteren, brengen de EUDR-regels verschillende administratieve verplichtingen met zich mee. Bedrijven moeten kunnen aantonen dat hun producten ontbossingsvrij zijn en dat ze voldoen aan de due diligence-eisen die in de regelgeving zijn vastgelegd.
Bescheidcodes spelen een sleutelrol in dit proces, omdat ze de vereiste documentatie koppelen aan de specifieke producten die worden verhandeld. Hierdoor wordt het voor de douane eenvoudiger om te verifiëren dat bedrijven zich houden aan de wet, terwijl het voor bedrijven een manier is om te bewijzen dat ze compliant zijn.
Het juiste gebruik van bescheidcodes helpt niet alleen om vertragingen en boetes te voorkomen, maar kan ook bijdragen aan de reputatie van een bedrijf. Klanten en partners hechten steeds meer waarde aan duurzaamheid, en het kunnen aantonen dat jouw bedrijf voldoet aan strenge milieunormen kan een concurrentievoordeel opleveren.
Welke bescheidcodes zijn relevant voor de EUDR?
Hieronder staan de belangrijkste relevante codes voor bedrijven die relevante grondstoffen of afgeleide relevante producten verhandelen die onder de EUDR vallen:
- C716 - Deze bescheidcode gebruikt u voor producten die onder de verordening vallen en waarvoor een zorgvuldigheidsverklaring (Due Diligence Statement) beschikbaar moet zijn bij invoer en uitvoer. Zie artikel 3 van de verordening.
- C717 - Deze bescheidcode gebruikt u als mkb’er als er al een zorgvuldigheidsverklaring is ingediend voor uw producten. Naast deze bescheidcode vermeldt u in uw aangifte ook het referentienummer van die eerder ingediende verklaring. Zie artikel 4, lid 8 van de verordening.
- Y129 - Deze bescheidcode gebruikt u voor producten die via de ’ex’ codes in bijlage I van de verordening zijn uitgezonderd en niet onder de verordening vallen.
- Y132 - Deze bescheidcode gebruikt u voor producten die onder bijlage I van de verordening vallen, maar die voor 29 juni 2023 zijn geproduceerd en waarop de verordening daardoor niet van toepassing is. Zie ook artikel 1, lid 2 en artikel 38, lid 1 van de verordening.
Let voor hout en houtproducten op de uitzondering die geldt volgens artikel 37, lid 3 van de verordening. - Y133 - Deze bescheidcode gebruikt u voor producten die niet onder de EUDR vallen, omdat die producten gemaakt zijn van materialen die de levenscyclus hebben voltooid en waarvan de materialen zouden zijn aangemerkt als afval als ze niet voor uw productieproces gebruikt zouden zijn. Uitzondering hierop zijn bijproducten uit het productieproces, waarbij in het productieproces materialen zijn gebruikt die niet zijn aan te merken als afvalstof in de zin van artikel 3, lid 1 van Richtlijn 2008/98/EG.
- Y141 - Deze bescheidcode gebruikt u als u een mkb-bedrijf of eenmanszaak (zoals bedoeld in artikel 2, lid 30 van de verordening) bent. Voor u gaat de verordening in op 30 juni 2025. Het uitstel van 6 maanden geldt alleen voor mkb-bedrijven en eenmanszaken die uiterlijk op 31 december 2020 ingeschreven stonden bij de KVK. Zie artikel 38, lid 2 en 3 van de verordening.
Is uw mkb-bedrijf of eenmanszaak opgericht na 31 december 2020? Dan is de verordening voor u vanaf 30 december 2024 van kracht.
Dit uitstel geldt niet voor micro-ondernemingen en mkb-bedrijven die al in hout handelen. Zie artikel 38, lid 3 van de verordening - Y142 - Deze bescheidcode gebruikt u wanneer u aangifte doet vanwege niet-commerciële activiteiten. Deze activiteiten zijn uitgezonderd en vallen niet onder de verordening.
Hoe kunnen bedrijven bescheidcodes effectief gebruiken?
Het gebruik van bescheidcodes vereist zorgvuldigheid en nauwkeurige administratie. Bedrijven moeten allereerst goed in kaart brengen welke producten onder de EUDR vallen en welke codes van toepassing zijn. Dit kan per grondstof verschillen. Hier zijn enkele stappen die bedrijven kunnen nemen om bescheidcodes effectief te gebruiken:
Analyseer de productketen: Bedrijven moeten hun volledige toeleveringsketen analyseren om te bepalen welke producten onder de EUDR vallen en welke documentatie nodig is. Dit betekent dat je niet alleen moet kijken naar de herkomst van het product, maar ook naar de data waarop het product is geproduceerd en of het voldoet aan duurzaamheidscriteria.
Verzamel de juiste documentatie: Voor elk product dat onder de EUDR valt, moeten bedrijven de vereiste documenten verzamelen en zorgen dat ze up-to-date zijn. Dit kan variëren van certificaten van duurzaamheid tot zorgvuldigheidsverklaringen. Deze documenten moeten beschikbaar zijn op het moment van invoer of uitvoer.
Gebruik de juiste codes: Bedrijven moeten ervoor zorgen dat ze de juiste bescheidcodes gebruiken bij het invullen van hun douaneaangiften. Dit vereist een goed begrip van de verschillende codes en hun toepassingen. Fouten bij het gebruik van bescheidcodes kunnen leiden tot vertragingen of sancties.
Train medewerkers: Het is belangrijk dat medewerkers die verantwoordelijk zijn voor import en export goed getraind zijn in het gebruik van bescheidcodes en de EUDR-regels. Dit voorkomt fouten en zorgt ervoor dat het bedrijf compliant blijft.
Blijf op de hoogte van wetgeving: De EUDR is een complexe en voortdurend evoluerende regelgeving. Bedrijven moeten daarom proactief blijven in het volgen van updates en wijzigingen in de wetgeving. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je regelmatig contact hebt met douane-experts of juridische adviseurs.
Meer details kun je vinden op de pagina “EUDR: regels van de Europese Unie voor ontbossingsvrije producten” op de site van de Belastingdienst.